Leiding geven aan de kerk: het laatste taboe

Vandaag geef ik op de Ontmoetingsdag van de Nederlands Gereformeerde Kerken twee workshops over leiding geven in de kerk. “Het laatste taboe” heb ik het genoemd, omdat er veel schroom en aarzeling omheen zit. Het resultaat daarvan is dat er aan de ene kant veel weerstand tegen leiding geven zit, terwijl er aan de andere kant een schreeuwende behoefte aan is.
Eén aspect aan de zaak vind ik: je geeft als kerkenraad en predikant altijd leiding, of je daar nu voor kiest of niet. Als je er niet van kiest dan geef je ook leiding, maar meestal de verkeerde. De leiding van iedereen te vriend houden (lukt niet) of alles bij hetzelfde houden (loopt dood).
Een ander aspect: als je leiderschap niet benoemt en erkent, dan gebeurt het informeel, sneaky, ongecontroleerd. Daarom is het veel beter om het onder ogen te zien en het dan biddend en werkend zo goed mogelijk te doen.

Positief vind ik de ontwikkeling in veel gemeenten dat er ambtsdragers worden vrij gemaakt voor de leidende en bestuurlijke taken. Beleid kan geen bijzaak zijn. Zo van: wie van ons wil er in de zendingscommissie, er moet toch iemand in als linking pin. Dat werkt niet.

Enfin, als service aan de deelnemers bied ik hieronder mijn powerpoint aan. Ik zeg er eerlijk bij: als samenvatting van de lezing heb je er weinig aan, als herinnering aan wat we besproken hebben is het nuttiger. Ik begin met de bespreking van een aantal stellingen rondom leiding geven. Niet noodzakelijk de mijne, zoals je begrijpt. Daarna bespreken we hoe er in de politiek en in het zakenleven tegen leiding aangekeken wordt. Het wemelt van de managementboeken. Terloops noem ik de zeven principes van Covey, waarvan u hier een samenvatting vindt.

Wat kunnen we daarmee in de kerk? Meer dan niks, maar ook niet alles. Het is als met Mozes die aan het hof van farao alle beginselen van bestuur geleerd heeft, maar hij moest van een leider nog een herder worden. Genade schakelt de natuur niet uit, maar neemt die in dienst, corrigeert ze en overstijgt ze.
Een kwestie apart (maar niet de enige) is wat de rol van de predikant in de leiding van een gemeente is of moet zijn.