Mauro zit me niet lekker 6

De zaak-Mauro zit me niet lekker. Het gaat natuurlijk om de achttien jaar oude Mauro uit Angola, die terug naar zijn land moet maar volkomen ingeburgerd is.

Voor de goede orde: deze zaak zit niemand lekker. Om te beginnen kun je begrijpen dat deze knul van achttien met een Limburgse tongval maar moeilijk terug naar huis kan. Verder is het uitermate ongelukkig dat er Kamerdebatten gehouden worden over een individuele jongeman. De bedoeling is daar dat ze wetten toetsen en de regering controleren; zodra je over één individu gaat praten, komt er meteen een algemene kwestie aan de orde en kan de minister haast niet terug, net als in 1997 met de Amsterdamse kleermaker Zekeriya Gümüs.

Maar mij zit het om nog een reden niet lekker en dat is omdat ik tot heden mezelf altijd aan de “goede” kant zag staan, namelijk om iemand met wie veel te lang gesold is, toe te willen laten. Maar in dit geval lijkt me dat de minister gelijk heeft — ook al vind ik dat de jongen nu vanwege gewekte verwachtingen zou mogen blijven.

Wat mij stoort is dat ik in de media belangrijke informatie mis. Ik lees het Nederlands Dagblad en dat wijdde er gisteren zowel als morgen een commentaar aan. Gisteren was te lezen dat hier onmenselijk geredeneerd werd en “in een beschaafd land mogen asielzoekers nooit het slachtoffer worden van een falende of — nog erger — lakse overheid”. Morgen schrijft Peter Bergwerff “recht kan onrecht worden als toepassing ervan leidt tot een ethisch laakbare uitkomst”. Nu is er een initiatiefwetsvoorstel in de maak van Christenunie en PvdA dat kortweg inhoudt: minderjarige asielzoekers die langer dan acht jaar in Nederland zijn mogen blijven. Voor minderjarigen zonder ouders geldt een termijn van vijf jaar. Voorwaarde is wel dat hun lange verblijf te wijten is aan falen van de overheid.

Maar bij dat laatste zit ’m nu net de kneep. Het wetsvoorstel heeft het over falen van de overheid, ND-commentaar spreekt zelfs van lakse overheid, maar dat lijkt me alleen aan de orde als er zoveel jaren met een gezin gehusseld wordt dat de kinderen geworteld raken. Wat ik niemand hoor zeggen, dat is dat AMA’s (alleenstaande minderjarige asielzoekers) op basis van aangenomen regels niet uitgewezen mogen worden. De gedachte was: een kind kun je niet uitzetten. Laat ’m dan hier blijven tot zijn achttiende en dan, zo goed mogelijk begeleid, terug gaan. Ik herinner me dat AMA’s om die reden volstrekt afgesloten woonden, zodat zelfs kerkelijke vrijwilligers er niet bij mochten. Kennelijk is dat bij Mauro anders en kon hij bij pleegouders terecht. Voor zover ik kan zien — maar corrigeer me als ik het verkeerd heb — is de overheid dus helemaal niet falend of laks, maar voert een humane regel uit. Zo bezien begrijp ik dat de minister zegt: het is van meet aan duidelijk geweest dat deze jongen op zijn achttiende terug moest.

Nu kun je erover discussiëren of dit een verstandige regel is. Er is iets voor en er is iets tegen en het blijft uiterst pijnlijk. Maar voor zover ik zie, zouden CU en PvdA duidelijk moeten maken of ze deze regel willen herzien. Pleiten zij ervoor om alleenstaande kinderen uit te zetten of accepteren ze dat ouders die hun kind voor z’n dertiende alleen op het vliegtuig zetten, automatisch een “goede” toekomst voor hun kind mogen verwachten?

Voor alle duidelijkheid: bij Mauro zijn intussen zodanige verwachtingen gewekt dat ik hoop dat hij mag blijven. Maar ik hoor liever niet over falende of lakse overheid zolang we de humaan bedoelde regel verzwijgen dat alleenstaande minderjarigen niet uitgezet mogen worden. En bij het initiatief-wetsvoorstel hoop ik op een deugdelijke onderbouwing. En eigenlijk hoop ik dat iemand me kan vertellen dat ik me vergis. Zodat ik weer de vertrouwde keuze kan maken om kwetsbare mensen te willen verdedigen tegen een lakse overheid.

PS: in NRC van vanavond (waar ik ook abonnement op heb…) staat de kwestie van het niet uitzetten van Mauro’s wél duidelijk uitgelegd. Inderdaad zijn AMA’s tot hun achttiende legaal en meestal verdwijnen ze daarna in de illegaliteit. Het initiatief van PvdA en CU wordt ook hier genoemd als “oplossing”, maar zonder uitleg hoe zij willen voorkomen dat het gegarandeerd succesvol wordt om veel te jonge kinderen hierheen te sturen.